UNCTAD’ın 27 Ekim’de yayımladığı Yatırım Trendleri İzleme / Investment Trends Monitor raporunda, küresel uluslararası doğrudan yatırımlarda (UDY) 2020’nın ilk yarısı geçen senenin aynı dönemine göre %49’luk bir düşüş yaşandığı ve en büyük azalmanın da Avrupa (başta Hollanda ve İsviçre) ve ABD’de olduğu belirtildi.
Raporda, salgınla birlikte mevcut yatırım projelerinin yavaşladığı ve çok uluslu şirketlerin UDY projelerini yeniden değerlendirmeye alarak bir bekleme sürecine girdiği dile getirildi. UDY düşüşünün, özellikle gelişmiş ekonomilerde beklenenden daha şiddetli olduğunu (% 75 düşüşle, tahmini 98 milyar $) belirten rapor, gelişmekte olan ekonomilerin ilk yarıyı nispeten daha iyi geçirdiğini vurguladı. Gelişmekte olan ülkelerde UDY’de beklenenden daha az gerçekleşen azalmanın (%16) sebebinin de Çin’deki yatırımın dayanıklılığı olarak belirtildi. Haziran 2020'ye kadarki altı ayda, Asya'daki gelişmekte olan ülkelerin küresel UDY’nin yarısından fazlasını oluşturduğu, geçiş ekonomilerinde ise Rusya Federasyonu’ndaki azalmadan ötürü %81’lik düşüş yaşandığı dile getirildi.
Raporda, sınır ötesi Birleşme ve Satınalma (M&A) değerlerinin 2020'nin ilk üç çeyreğinde 319 milyar $ olduğuna, bunun da yalnızca dijitalleşme faaliyetlerinin devamlılığı ile sağlandığına yer verildi. Açıklananan sıfırdan yatırım projelerinin değeri ise (greenfield) 2020’nin ilk 8 ayında sadece 358 milyar $ olarak gerçekleştiği belirtildi. Ekonomik destek paketlerini uygulamaya koyma konusundaki daha sınırlı kapasitelerinden ötürü sıfırdan yatırımlar konusunda gelişmekte olan ekonomilerde (%49) gelişmiş ekonomilere (%17) göre daha fazla düşüş olduğu dile getirildi.
Raporda UNCTAD’ın tüm yıl için UDY akışlarında % 30 ila % 40 azalma yönündeki daha önceki tahminlerine paralel bir tahmin açıklandı. Üçüncü çeyrekte bazı yatırım faaliyetlerinin toparlanmaya başladığı görüldüğünden, gelişmiş ekonomilerdeki düşüş hızının muhtemelen yatay bir seyir izleyeceği öngörüldü.
Gelişmekte olan ekonomilere yönelik akışların istikrar kazanmasının ve Doğu Asya'da toparlanmanın yaklaşmakta olduğuna dair işaretler olmasının beklendiği dile getirildi. UDY akışlarının seyrinin sağlık krizinin süresine ve pandeminin ekonomik etkilerini azaltmak için politika müdahalelerinin etkinliğine bağlı olacağını belirten raporda jeopolitik risklerin belirsizliği arttırmaya devam ettiği vurgulandı.
Raporda 2020'deki düşüşe rağmen, UDY’nin gelişmekte olan ülkeler için en önemli dış finansman kaynağı olmaya devam ettiği belirtildi.
