UNCTAD’ın Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SKH) Yatırım Trendleri İzleme (SGD Investment Trends Monitor) Raporu yayımlandı.
UNCTAD’ın 15 Aralık’ta yayımladığı rapora göre, pandemi nedeni ile gelişmekte olan ve geçiş ekonomilerine uluslararası yatırımcılar tarafından sürdürülebilir kalkınma hedefleri ile ilgili yapılan yatırımlarda 2020’de yaklaşık üçte bir oranında azalma görüldü.
UNCTAD’a göre küresel uluslararası yatırım akışları pandemiden ötürü ertelenen yatırım planları nedeni ile 2019'a göre %49 düşüş yaşayarak tahmini 399 milyar USD’ye ulaştı. Yeni projelerde büyümenin devam ettiği ancak pandemi öncesine kıyasla üçte bire indiği yenilenebilir enerji hariç, yatırım faaliyeti tüm SKH sektörlerinde keskin bir düşüş gösterdi.
Altyapı ve altyapı endüstrileri sektörlerinde (kamu hizmetleri ve telekom dahil) uluslararası proje finansman değerinde %62’lik düşüş yaşandı. Gıda, tarım, su, sağlık ve eğitim alanlarındaki greenfield proje değerleri de 2019’a göre üçte iki oranında daha düşük gerçekleşti.
Raporda, sağlık sektöründeki yatırım ihtiyacını artıran salgına rağmen, sektördeki greenfield projelerinde düşüş yaşandığı ve projelerin ölçek olarak küçük kaldığı belirtildi. 2020’nin ilk 3 çeyreğinde, sağlık sektöründe açıklanan greenfield yatırımları gelişmekte olan ülkelerde %36’lık düşüş ile 2.6 milyar USD olarak gerçekleştiği dile getirildi.
UNCTAD’a göre pandemi, uluslararası doğrudan yatırımlar açısından gelişmiş ekonomilerde %75’lik, gelişmekte olan ve geçiş ekonomilerinde %21’lik düşüşe yol açtı. Öte yandan, SKH ile ilgili yatırımlarda ise gelişmekte olan ve geçiş ekonomilerinde gelişmiş ekonomilere göre daha fazla düşüş yaşandı.
2015 yılından bu yana, gelişmekte olan ve geçiş ekonomilerinde, yenilenebilir enerji kaynakları SKH yatırımlarının değer ve yatırım sayısının yarısından fazlasını oluşturmakla kalmadı pandemi sürecinde de dayanıklılık gösteren tek sektör oldu.
Gelişmiş ekonomilerde SKH yatırımlarının %40 azalması çoğunlukla ulaşım ve altyapı projelerinin durmasından kaynaklandı. Bu durum, Kovid-19 döneminde telekomünikasyon şirketleri tarafından dijital altyapıya yapılan yatırımlar sayesinde bir ölçüde telafi edilmeye çalışıldı.
Rapora göre, 2015 yılında kabul edilen sürdürülebilir kalkınma hedeflerini teşvik etmek adına sağlanan ilerleme Kovid-19 sebebi ile kaybedildi. Bu durumun nasıl ilerleyeceği konusunda da büyük bir belirsizlik olduğu, bu sürecin pandeminin seyrine ve ekonomilerin düzelmesi için alınan tedbirlerle şekilleneceğine vurgu yapıldı.
UNCTAD, pandemiden önce de SKH yatırımlarındaki büyümenin yetersiz olduğunu, hedeflere ulaşmaya 10 yıldan az zaman kaldığından tüm paydaşları içeren yenilenmiş bir taahhüt ve finansman kaynaklarının gerekliği olduğunu belirtti.
